Algemene principes en uitgangspunten: verschil tussen versies

Versie van 22 jul 2014 03:08

Principes vormen een belangrijke component van de EAR. Het zijn fundamentele regels en richtlijnen die de wijze waarop de Rijksdienst haar missie vervult, beschrijven en ondersteunen. Principes zijn richtinggevend voor het nemen van besluiten en/of uitgangspunt voor acties. Bij de EAR gaat het om principes over de architectuur van het onderwerp, i.c. de Rijksdienst. Binnen de EAR worden besturingsprincipes, investeringsprincipes en MARIJ/EAR-principes onderscheiden. De MARIJ/EAR-principes die voor een deel ontleend zijn aan de diverse doelarchitecturen zijn in de EAR in eerste aanleg verdeeld over de verschillende informatiseringsdomeinen. Gezien ontwikkelingen de afgelopen jaren behoeven alle principes nog een kritisch blik: Zijn ze nog actueel? Behoeven ze aanpassing? Dekken ze nog de lading af? In hoeverre hangen ze samen? Is het niet noodzakelijk er een zekere hiërarchie in aan te brengen door bijvoorbeeld onderscheid te maken tussen basis- en afgeleide principes? etc.. Dat is iets voor het vervolgtraject. Alle MARIJ/EAR-principes (excl. besturings- en investeringsprincipes) zijn op dit moment ondergebracht op de pagina Afgeleide principes onder de rubriek Categorie:EAR Afgeleide principes.

Bestuurlijke afspraken. Afspraken top-10

De MARIJ 1.0 (PDF, 2,4 MB) kent 7 besturingsprincipes, die direct zijn afgeleid van de strategie en beleidsdoelstellingen van de Rijksdienst. Deze principes gaven destijds heel goed weer wat er bij de Rijksdienst speelde en waren en zijn feitelijk nog heel bepalend voor de (inrichting van de) organisatie en het functioneren van de Rijksdienst. Sindsdien hebben zich ontwikkelingen voorgedaan (CRD, I-Strategie, Hervormingsagenda) die tot nieuwe inzichten hebben geleid. Om die reden zijn in de iAtlas 10 bestuurlijke afspraken geformuleerd, de Afspraken top-10 die een goed beeld geeft van wat bij de Rijksdienst op dit moment als bepalend wordt gezien.

Investeringsprincipes

In MARIJ 1.0 zijn ook Investeringsprincipes opgenomen. Deze principes worden binnen de Rijksdienst gehanteerd en in het Handboek Portfoliomanagement wordt daar ook aan gerefereerd. Het rapport van de Algemene Rekenkamer 'Lessen uit ICT-projecten bij de overheid' leidde tot moties vanuit de Tweede Kamer die het toenmalige kabinet aanleiding gaven voor nieuwe maatregelen om ICT beter te beheersen. Die kwamen niet helemaal uit de lucht vallen. Sinds 2006 werd er binnen het Rijk al gewerkt aan verbetering van de beheersing van ICT-projecten. Zo werden in dat jaar de Gouden regels voor opdrachtgeverschap gepubliceerd, als product van het Netwerk betere projecten. En ten slotte werd het Rijks ICT-dashboard vormgegeven naar Amerikaans voorbeeld. Alle maatregelen zijn opgenomen in besluiten van de Ministerraad die in brieven aan de Tweede Kamer zijn opgenomen en besluiten van de ICCIO. Het Handboek Portfoliomanagement maakt die besluiten toegankelijk, zodat de ministeries deze kunnen toepassen bij hun eigen ICT-beleid.

EAR/MARIJ-principes

Voortbouwend op de strategie en beleidsdoelstellingen van de Rijksdienst, zijn in het verlengde van besturingsprincipes en de investeringsprincipes in MARIJ 1.0 4 vertrekpunten en 75 afgeleide principes onderscheiden. Deze principes zijn in MARIJ 2.0, deel III Bijlagen, pag. 78 en volgende MARIJ 2.0 teruggebracht naar 21 principes onderverdeeld naar de bedrijfs, informatie- en technische architectuur. Deze zijn in de EAR opgenomen als EAR-principes en zijn in bijgaand overzicht terug te vinden onderverdeeld naar de verschillende informatiseringsdomeinen. Het zijn richtlijnen en regels die het streven van de Rijksdienst naar een efficiënt en effectief opererend concern moeten borgen. Gezien ontwikkelingen de afgelopen jaren behoeven ze nog een kritisch blik. Alle MARIJ/EAR-principes (excl. besturings- en investeringsprincipes en zonder onderverdeling naar informatiseringsdomeinen) zijn op dit moment ondergebracht op de pagina Afgeleide principes onder de rubriek Categorie: EAR Afgeleide principes.

De principes zijn een aanvulling op en/of verdieping van algemene principes met betrekking tot interoperabiliteit (vermogen om diensten en informatie uit te wisselen tussen organisaties) zoals opgenomen in:

het European Interoperability Framework (EIF);
de Nederlandse Overheid Referentie Architectuur (NORA)
- NORA-basisprincipes en
- NORA-afgeleide principes.

Overzicht principes per informatiseringsdomein

De onderstaande overzichtstabel benoemt de kaders, uitgangspunten, normen, richtlijnen en principes zoals ze in de diverse doelarchitecturen van de afgelopen twee jaren zijn opgenomen. Ze zijn afgeleid van wat in CRD, informatiestrategie en hervormingsagenda aan beleid is uitgezet.

Applicatiediensten	Documentdiensten
DWR-FDA: Hergebruik door serviceoriëntatie DWR-Zoeken: Doel zoekdienst DWR-Zoeken: standaardkoppelvlakken EAR: Hergebruik bouwstenen EAR: Signaleren en bestrijden discontinuiteit RAS: Algemene architectuurprincipes en hun betekenis voor de RAS RAS: beheerbaar RAS: beschikbaar RAS: dienstgericht RAS: modulair RAS: schaalbaar RAS: selfservice RAS: toegankelijk RAS: veilig RAS:deelbaar RAS:verrekenbaar	DWR-FDA: Serviceoriëntatie voor DMS DWR-Zoeken: Doel zoekdienst DWR-Zoeken: bronnen voor autorisatie en authenticatie DWR-Zoeken: eigenaarschap beheer DWR-Zoeken: eisen DWR-Zoeken: gebruiker DWR-Zoeken: kwaliteit DWR-Zoeken: standaardkoppelvlakken DWR-Zoeken: toekomst en kosten DWR-Zoeken: vindbaarheid DWR-Zoeken: wijze van aansluiting DiDu: Actieve preservering is geregeld DiDu: Bedrijfsprocessen zijn leidend DiDu: Bestand tegen veranderingen DiDu: Digitale duurzaamheid vanaf het begin DiDu: Direct overbrengen voor permanente bewaring DiDu: Gebruik maken van generieke voorzieningen DiDu: Ieder record heeft een unieke bron DiDu: Kerndepartementen werken digitaal DiDu: Metagegevens zijn vastgelegd DiDu: Ordening in procesgebonden dossiers DiDu: Records zijn beveiligd DiDu: Records zijn eenvoudig te vinden DiDu: Records zijn openbaar DiDu: Rijksbreed informatie delen DiDu: Specificaties op open standaarden baseren DiDu: Verantwoordelijk voor de toegankelijkheid van records DiDu: Vernietiging na afloop bewaartermijn EAR: Adequaat beheer informatiehuishouding EAR: Dynamische processen los van stabiele gegevens EAR: Gemeenschappelijk begrippenkader Rijksdienst EAR: Hergebruik bouwstenen EAR: Signaleren en bestrijden discontinuiteit EAR: Toegankelijkheid openbare informatie EAR: Toepassingsprofiel Metadata
Gegevensdiensten	Toegangsdiensten
DWR-Zoeken: Doel zoekdienst DWR-Zoeken: bronnen voor autorisatie en authenticatie DWR-Zoeken: eigenaarschap beheer DWR-Zoeken: eisen DWR-Zoeken: gebruiker DWR-Zoeken: kwaliteit DWR-Zoeken: standaardkoppelvlakken DWR-Zoeken: toekomst en kosten DWR-Zoeken: vindbaarheid DWR-Zoeken: wijze van aansluiting DiDu: Actieve preservering is geregeld EAR: Adequaat beheer informatiehuishouding EAR: Dynamische processen los van stabiele gegevens EAR: Gemeenschappelijk begrippenkader Rijksdienst EAR: Hergebruik bouwstenen EAR: Signaleren en bestrijden discontinuiteit EAR: Toegankelijkheid openbare informatie EAR: Toepassingsprofiel Metadata	DAT: Eenmalig registreren met uniek Identificatienummer DAT: HRM bron voor IAM DAT: Herleidbaarheid tot verantwoordelijke DAT: Inzagerecht RIdM DAT: RIdM is service georiënteerd DAT: Toegang Rijksvoorzieningen vereist RIdM-registratie DAT: WID gegeven borgt uniciteit RD-medewerker DAT: registratie van werkrelaties DAT:RIdM borgt privacy DAT:Toegangsbeleid o.b.v. rollen regels en requests DWR-FDA: Informatiebeveiliging actualiseren EAR: Erkende identificatiemiddelen EAR: Hergebruik bouwstenen EAR: Ontkoppeling authenticatie van autorisatie EAR: Rijksbrede authenticatiemiddelen EAR: Signaleren en bestrijden discontinuiteit EAR: Sterkte van authenticatie EAR: Toegangsbeleid EAR: Toegankelijkheid openbare informatie Toegang: Erkende identificatiemiddelen Toegang: Ontkoppeling authenticatie van autorisatie Toegang: Sterkte van authenticatie
Werkplekdiensten	Connectdiensten
DWR-FDA: Ontkoppel apparaat en functionalitei EAR: Hergebruik bouwstenen EAR: Persoonlijke werkplek EAR: Persoonlijke werkruimte EAR: Signaleren en bestrijden discontinuiteit WPD: Flexibele werkruimte WPD: Plaats- Tijd- Organisatie- Apparatuuronafhankelijk	EAR: Hergebruik bouwstenen EAR: Signaleren en bestrijden discontinuiteit EAR: Webservice georienteerde architectuur RON: Eenduidig IP-nummerplan
Datacenterdiensten	Overige diensten
CDC: Beschikkingsmacht CDC: Koppelvlakken CDC: continuiteit DC-voorziening CDC: dienstverlening housing CDC: duurzaamheid CDC: informatiebeveiliging CDC: schaalbaarheid EAR: Dynamische processen los van stabiele gegevens EAR: Hergebruik bouwstenen EAR: Signaleren en bestrijden discontinuiteit	EAR: Beschikbaarheid dienstverlening EAR: Bevordering uitwisselbaarheid EAR: Efficiencyperspectief bij interne diensten EAR: Waarborgen verantwoording taakuitvoering

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
 {{Publicatie
-|Status publicatie=Publicatie}}Principes vormen een belangrijke component van de EAR. Het zijn fundamentele regels en richtlijnen die de wijze waarop de Rijksdienst haar missie vervult, beschrijven en ondersteunen. Principes zijn richtinggevend voor het nemen van besluiten en/of uitgangspunt voor acties. Bij de EAR gaat het om principes over de architectuur van het onderwerp, i.c. de Rijksdienst.
+|Status publicatie=Publicatie}}Principes vormen een belangrijke component van de EAR. Het zijn fundamentele regels en richtlijnen die de wijze waarop de Rijksdienst haar missie vervult, beschrijven en ondersteunen. Principes zijn richtinggevend voor het nemen van besluiten en/of uitgangspunt voor acties. Bij de EAR gaat het om principes over de architectuur van het onderwerp, i.c. de Rijksdienst. Binnen de EAR worden besturingsprincipes, investeringsprincipes en MARIJ/EAR-principes onderscheiden. De MARIJ/EAR-principes die voor een deel ontleend zijn aan de diverse doelarchitecturen zijn in de EAR in eerste aanleg verdeeld over de verschillende informatiseringsdomeinen. Gezien ontwikkelingen de afgelopen jaren behoeven alle principes nog een kritisch blik: Zijn ze nog actueel? Behoeven ze aanpassing? Dekken ze nog de lading af? In hoeverre hangen ze samen? Is het niet noodzakelijk er een zekere hiërarchie in aan te brengen door bijvoorbeeld onderscheid te maken tussen basis- en afgeleide principes? etc.. Dat is iets voor het vervolgtraject. Alle MARIJ/EAR-principes (excl. besturings- en investeringsprincipes) zijn op dit moment ondergebracht op de pagina [[Afgeleid principe|Afgeleide principes]] onder de rubriek Categorie:EAR Afgeleide principes.
 ==Bestuurlijke afspraken. Afspraken top-10==
@@ Regel 9: / Regel 9: @@
 ==EAR/MARIJ-principes==
-Voortbouwend op de strategie en beleidsdoelstellingen van de Rijksdienst, zijn in het verlengde van besturingsprincipes en de investeringsprincipes in MARIJ 1.0 4 vertrekpunten en 75 afgeleide principes onderscheiden. Deze principes zijn in MARIJ 2.0, deel III Bijlagen, pag. 78 en volgende [http://www.e-overheid.nl/images/stories/architectuur/architectuur%20rijksdienst%202.0%20-%20bijlagen%20-%201e%20concept%20-%2022.pdf MARIJ 2.0] teruggebracht naar 21 principes onderverdeeld naar de bedrijfs, informatie- en technische architectuur. Deze zijn in de EAR opgenomen als ''EAR-principes'' die in bijgaand overzicht zijn terug te vinden. Het zijn richtlijnen en regels die het streven van de Rijksdienst naar een efficiënt en effectief opererend concern moeten borgen. Gezien ontwikkelingen de afgelopen jaren behoeven ze nog een kritisch blik.
+Voortbouwend op de strategie en beleidsdoelstellingen van de Rijksdienst, zijn in het verlengde van besturingsprincipes en de investeringsprincipes in MARIJ 1.0 4 vertrekpunten en 75 afgeleide principes onderscheiden. Deze principes zijn in MARIJ 2.0, deel III Bijlagen, pag. 78 en volgende [http://www.e-overheid.nl/images/stories/architectuur/architectuur%20rijksdienst%202.0%20-%20bijlagen%20-%201e%20concept%20-%2022.pdf MARIJ 2.0] teruggebracht naar 21 principes onderverdeeld naar de bedrijfs, informatie- en technische architectuur. Deze zijn in de EAR opgenomen als ''EAR-principes'' en zijn in bijgaand overzicht terug te vinden onderverdeeld naar de verschillende informatiseringsdomeinen. Het zijn richtlijnen en regels die het streven van de Rijksdienst naar een efficiënt en effectief opererend concern moeten borgen. Gezien ontwikkelingen de afgelopen jaren behoeven ze nog een kritisch blik. Alle MARIJ/EAR-principes (excl. besturings- en investeringsprincipes en zonder onderverdeling naar informatiseringsdomeinen) zijn op dit moment ondergebracht op de pagina [[Afgeleid principe|Afgeleide principes]] onder de rubriek Categorie: EAR Afgeleide principes.
-Deze principes zijn een aanvulling op en/of verdieping van algemene principes met betrekking tot interoperabiliteit (vermogen om diensten en informatie uit te wisselen tussen organisaties) zoals opgenomen in:
+De principes zijn een aanvulling op en/of verdieping van algemene principes met betrekking tot interoperabiliteit (vermogen om diensten en informatie uit te wisselen tussen organisaties) zoals opgenomen in:
 *het [http://www.bigwobber.nl/wp-content/uploads/2009/11/European-Interoperability-Framework-for-European-Public-Services-draft.pdf European Interoperability Framework (EIF)];
 *de Nederlandse Overheid Referentie Architectuur (NORA)